مقدمه

بر کسی پوشیده نیست که بانک ها جز نهادهای مالی هر کشور می باشند. نهادهای مالی دو گونه اند:

۱-  نهادهای مالی سیاست گذار: موسساتی که مسئولیت پایه ریزی و تعیین خط مشی های اصلی مالی را عهده دارند و برنامه های کلی را در چهارچوب قوانین و مصوبات جاری دولت مشخص می‌کنند پس از تکمیل و تایید سیاست های مقرر توسط دولت این برنامه ها برای اجرا به دستگاههای مربوطه ابلاغ می گردد. هدف این مؤسسات دستیابی به راههایی است که گردش پولی و مالی را افزایش، نقدینگی را کاهش،‌ سرمایه گذاری ها را افزایش و در نهایت به پویایی اقتصاد کشور منجر گردد.

۲-  نهادهای مالی عملیاتی: موسساتی هستند که به طور مستقیم به ارائه خدمت به مردم می پردازند مانند مؤسسات مالی و اعتباری، صندوق های قرض الحسنه و بانک ها

این مؤسسات ملزم به اجرای برنامه های اعلام شده توسط نهادهای مالی سیاست گذار هستند و در واقع بخش عملیاتی و اجرا به عهده این مؤسسات است.

هدف اصلی آنها علاوه بر اجرای برنامه های معین، ارائه خدمات هر چه بیشتر و بهتر در کمترین زمان ممکن به مراکز صنعتی، دولتی،‌ خصوصی و آحاد جامعه به منظور افزایش رفاه و رضایت مندی مردم و تشویق برای سپرده گذاری و سرمایه گذاری در راستای سیاست های معین است.

بانک ها نیز به عنوان مهمترین این موسسات، در این راستا پیشرو هستند.

بانک ها برای نیل به هدف های مذکور در شهرها و مناطق مختلف شعبی را تاسیس نموده اند حجم فعالیت شعبه متفاوت است و در بعضی شعب ازدیاد برای دریافت خدمات و پرداخت های ضروری به قدری است که ممکن است کارکنان را برای انجام وظایف خود با دشواری رو به رو سازد برای رفع این مشکل و جلوگیری از دوباره کاری و اتلاف وقت و رسیدگی سریعتر و بهتر به امور مردم دوایری در شعب مشخص شده که مهمترین این دوایر، دایره حسابداری شعب است.

این بخش نیز مانند دوایر دیگر دارای شرح وظایف خاصی است که باید در حیطه قوانین اجرا شود.

این مجموعه به تفصیل به شرح فعالیت های شعب، به ویژه دایره حسابداری شعب و قوانین مصوب مربوط به آن پرداخته است.

امید است مفید واقع گردد.

فهرست مطالب

مقدمه……………………………………………………………………………………………………… ۱

شرح وظایف دایره حسابداری شعب…………………………………………………………… ۳

حسابداری شعب:

عملیات حسابداری پرداخت حقوق کارکنان از طریق دایره حسابداری…………….. ۷

نحوه پرداخت مساعده به کارکنان……………………………………………………………… ۸

چک:

۱- تعریف چک…………………………………………………………………………………………. ۹

۲- ارکان چک………………………………………………………………………………………….. ۹

۱-۲- تاریخ صدور چک……………………………………………………………………………. ۱۰

۲-۲- مبلغ چک………………………………………………………………………………………… ۱۱

۳-۲- محلی که چک در آنجا باید پرداخت گردد…………………………………………… ۱۱

۴-۲- نام گیرنده چک……………………………………………………………………………….. ۱۱

۵-۲- امضاء صادر کننده چک…………………………………………………………………… ۱۲

۳- انواع چک……………………………………………………………………………………………. ۱۲

۱-۳- چکهای عادی………………………………………………………………………………….. ۱۲

۲-۳- چک مسافرتی…………………………………………………………………………………. ۱۳

۳-۳- چک بانکی………………………………………………………………………………………. ۱۳

۴-۳- چک آزاد………………………………………………………………………………………… ۱۳

چکهای فی مابین:

۱- نکات قابل توجه جهت صدور چکهای بین بانکها……………………………………… ۱۴

۲- نحوه صدور و پرداخت چک بین بانکها………………………………………………….. ۱۵

۳- فقدان چک های بانکی…………………………………………………………………………… ۱۷

۴- دستورهای متفرقه………………………………………………………………………………. ۲۱

۵- عملیات حسابداری………………………………………………………………………………. ۲۲

ظهرنویسی، پشت نویسی و انتقال چک………………………………………………………… ۲۳

مسئولیت صادر کننده چک………………………………………………………………………… ۲۵

مسئولیت بانک (نحوه کنترل و پرداخت چک)

۱- کنترل و پرداخت چک…………………………………………………………………………… ۲۷

۲- برگشت چک و عدم پرداخت…………………………………………………………………. ۲۸

دستور پرداخت چک بر حسب درجات شعبه……………………………………………….. ۳۰

نحوه پرداخت وجه چکهای مشتریان سایر شعب به تقاضای صاحب حساب چک بر………. ۳۳

چکهای انتقالی:…………………………………………………………………………………………. ۳۹

۱- چکهای انتقالی داخلی…………………………………………………………………………… ۴۰

۲- چکهای انتقالی عهده سایر بانکها…………………………………………………………… ۴۱

روش وصول چکهای انتقالی در شهرستانهای فاقد اطلاق پایاپای (کلرینگ)……… ۴۲

نحوه وصول چکهای داخلی و عهده شعب سایر بانکها تحت پوشش کلر تهران:

۱- چک های داخلی…………………………………………………………………………………… ۴۷

۲- چک های عهده سایر بانک ها………………………………………………………………… ۴۷

چگونگی واگذاری شعب شهرستانها عهده سایر شعب بانکهای تهران…………….. ۴۸

نحوه وصول چک های انتقالی شعب تهران و شهرستان عهده سایر شهرستانها. ۴۹

نحوه وصول چک های انتقالی شعب بانک عهده یکدیگر در یک شهرستان……….. ۵۰

چک های بی محل و بستن حساب سپرده قرض الحسنه جاری………………………. ۵۰

مراحل فروش چک……………………………………………………………………………………. ۵۱

مراحل خرید چک……………………………………………………………………………………… ۵۳

عملیات حسابداری بازخرید چک ها در شعبه:……………………………………………… ۵۴

سپرده:

سپرده قرض الحسنه جاری………………………………………………………………………. ۵۷

۱- چگونگی افتتاح حساب قرض الحسنه جاری…………………………………………….. ۵۷

۲- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای اشخاص حقیقی ایرانی………………… ۵۸

۳- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای پزشکان…………………………………….. ۵۹

۴- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری مشترک…………………………………………….. ۶۰

۵- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری اشخاص حقیقی خارجی………………………. ۶۰

۱-۵- خارجیان مقیم ایران………………………………………………………………………… ۶۰

۲-۵- خارجیان مقیم خارج از کشور………………………………………………………….. ۶۱

۳-۵- افاغنه…………………………………………………………………………………………….. ۶۲

۶- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای کسبه، بنگاهها، انجمن های فرهنگی
و خیریه………………………………………………………………………………………………….. ۶۲

۷- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای اشخاص حقوقی ایرانی……………….. ۶۳

۸- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای شرکت های خصوصی……………….. ۶۵

۹- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای شرکت در شرف تاسیس…………….. ۶۷

۱۰- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای شرکت های تعاون شهری…………. ۶۷

۱۱- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای شرکت های دولتی……………………. ۶۹

۱۲- افتتاح حساب قرض الحسنه برای دستگاههای دولتی……………………………… ۷۱

۱-۱۲-نحوه افتتاح حساب سپرده قرض‌الحسنه جاری برای دستگاههای دولتی.. ۷۱

۲-۱۲- طرز استفاده از حساب قرض الحسنه جاری دستگاههای دولتی………….. ۷۳

۳-۱۲- طریقه انسداد حسابهای دولتی………………………………………………………… ۷۵

۴-۱۲- ممنوعیت قبول سپرده ها……………………………………………………………….. ۷۵

۱۳- افتتاح حساب سپرده قرض الحسنه جاری به نام شهرداری ها……………….. ۷۵

۱۴- افتتاح حساب سپرده قرض الحسنه جاری برای اشخاص حقوقی خارجی…. ۷۵

۱-۱۴- اشخاص حقوقی خارجی مقیم ایران…………………………………………………. ۷۶

۲-۱۴- اشخاص حقوقی خارجی مقیم خارج از کشور…………………………………… ۷۶

۱۵- افتتاح حساب سپرده قرض الحسنه جاری ارزی……………………………………. ۷۶

حساب قرض الحسنه جاری درگیر…………………………………………………………….. ۷۷

بستن حساب قرض الحسنه جاری به تقاضای صاحب حساب:

بستن حساب قرض الحسنه جاری به تقاضای صاحب حساب در حالت عادی….. ۷۸

بستن حساب قرض الحسنه جاری به تقاضای صاحب حساب به دلیل مفقود شدن چک یا دسته چک        ۷۸

حسابهای مطالبه نشده………………………………………………………………………………. ۸۰

فصل در گذشتگان……………………………………………………………………………………. ۸۲

فصل ورشکستگان……………………………………………………………………………………. ۸۵

فصل جاری راکد……………………………………………………………………………………… ۸۶

فصل انتقالی از بستانکاران………………………………………………………………………… ۸۷

حساب قرض الحسنه پس انداز………………………………………………………………….. ۸۸

نحوه افتتاح قرض الحسنه پس انداز……………………………………………………………. ۸۹

انواع حسابهای سپرده قرض الحسنه پس انداز……………………………………………. ۸۹

۱- نحوه افتتاح سپرده قرض الحسنه پس انداز برای اشخاص حقیقی، رشید و
باسواد……………………………………………………………………………………………………. ۸۹

۲- نحوه افتتاح سپرده قرض الحسنه پس انداز برای اشخاص حقیقی بی‌سواد…. ۹۰

۳- نحوه افتتاح سپرده قرض الحسنه عادی برای اشخاص صغیر…………………… ۹۱

۴- نحوه افتتاح سپرده قرض الحسنه پس انداز با وکالت یا قیومیت یا وصایت رسمی از طرف اشخاص    ۹۱

۵- افتتاح حساب قرض الحسنه مشترک عادی……………………………………………… ۹۲

۶- افتتاح حساب قرض الحسنه پس انداز عادی برای اشخاص حقوقی……………. ۹۳

نحوه پرداخت حساب قرض الحسنه پس انداز……………………………………………… ۹۴

حساب سپرده قرض الحسنه ویژه:……………………………………………………………… ۹۵

افتتاح حساب قرض الحسنه ویژه………………………………………………………………… ۹۶

عملیات حسابداری حساب قرض الحسنه ویژه……………………………………………… ۱۰۰

حساب سپرده قرض الحسنه ویژه جوانان…………………………………………………… ۱۰۲

امتیازات و جوائز حساب سپرده قرض الحسنه ویژه جوانان…………………………. ۱۰۳

عملیات حسابداری حساب سپرده قرض الحسنه ویژه جوانان………………………… ۱۰۶

سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت………………………………………………………………. ۱۰۹

نحوه افتتاح حساب سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت:………………………………….. ۱۱۰

۱- افتتاح حساب برای اشخاص حقیقی………………………………………………………… ۱۱۰

۲- افتتاح حساب مشترک…………………………………………………………………………… ۱۱۱

۳- افتتاح حساب با وکالت………………………………………………………………………….. ۱۱۳

۴- افتتاح حساب برای شرکت های دولتی……………………………………………………. ۱۱۴

۵- افتتاح حساب به نام صغیر توسط قیم……………………………………………………. ۱۱۴

۶- افتتاح حساب توسط افراد غیر از ولی، وصی و قیم…………………………………. ۱۱۵

۷- افتتاح حساب توسط وصی……………………………………………………………………. ۱۱۵

نرخ سود و طریقه محاسبه آن…………………………………………………………………… ۱۱۶

سپرده سرمایه گذاری بلندمدت………………………………………………………………….. ۱۱۶

شرایط افتتاح حساب سپرده سرمایه گذاری بلندمدت……………………………………. ۱۱۸

افتتاح حساب سپرده سرمایه گذاری برای شرکت های دولتی………………………… ۱۲۴

نرخ سود و طریقه پرداخت آن…………………………………………………………………… ۱۲۴

عملیات حسابداری سپرده سرمایه گذاری بلندمدت………………………………………. ۱۲۶

سپرده های بیش از یک سال……………………………………………………………………… ۱۳۵

حوالجات…………………………………………………………………………………………………. ۱۳۶

نحوه صدور و حواله های عهده شعب………………………………………………………… ۱۳۷

فقدان چک های بانکی……………………………………………………………………………….. ۱۴۵

۱- وظایف صاحب چک بانکی…………………………………………………………………….. ۱۴۵

۲- وظایف شعبه صادر کننده چک بانکی…………………………………………………….. ۱۴۵

۳- وظایف شعبه پرداخت کننده چک در رابطه با اعلام پاسخ استعلام…………….. ۱۴۶

پرداختهای چکهای بانکی (چک حواله) و ابزار شبه پول صادره بانکها قبل از قبولی…………. ۱۴۸

حواله های صادره مشروحه ذیل فاقد کارمزد یا هزینه می‎باشد…………………….. ۱۵۰

حواله های عهده ما:………………………………………………………………………………….. ۱۵۱

حواله های عهده ما به نشانی محل اقامت……………………………………………………. ۱۵۳

حواله های عهده ما جهت واریز به حساب…………………………………………………… ۱۵۴

مسائل متفرقه پول رسانی…………………………………………………………………………. ۱۵۶

وصول بها آب، برق، تلفن و گاز…………………………………………………………………. ۱۵۶

صندوق امانات…………………………………………………………………………………………. ۱۵۹

باجه ها:………………………………………………………………………………………………….. ۱۶۳

عملیات نقدی و انتقالی………………………………………………………………………………. ۱۶۴

انعکاس عملیات باجه در حسابهای شعبه…………………………………………………….. ۱۶۷

دو وقته نمودن ساعات کار شعب (باجه عصر)……………………………………………. ۱۶۹

رسیدگی به موجودی روزانه صندوق و طریقه بستن خزانه شعبه و نگهداری
کلیدها……………………………………………………………………………………………………… ۱۷۴

اضافه موجودی صندوق و خزانه………………………………………………………………. ۱۷۹

تعدیل نقدینگی و بیمه وجوه صندوق و در راه……………………………………………… ۱۸۱

تفکیک و شمارش اسکناس………………………………………………………………………… ۱۸۸

نکات مهم قبل از بستن حسابها در پایان سال مالی………………………………………. ۱۸۸

دستورالعمل بستن حسابها در پایان سال مالی…………………………………………….. ۱۸۹

الف- کلیات وظایف شعب،‌ حسابداری های مناطق و ادارات کل قبل از تهیه صورتهای مالی پایان سال     ۱۹۰

ب- مدارک لازم در پایان سال…………………………………………………………………… ۱۹۸

- نحوه ارسال مدارک از طریق شعب…………………………………………………………. ۲۰۰

ج- مدارک ارسالی حسابداری‌های مناطق به اداره کل حسابرسی وامور مالی…. ۲۰۴

د- تذکر چند نکته…………………………………………………………………………………….. ۲۰۵

مجموعه ضمائم و پیوست ها (از ۱ الی ۸۹)

دانلود کنید